ابوبکر ایوب بن کیسان سختیانی
ابوبکر ایوب بن کیسان سختیانی عنزی بصری (۶۸-۱۳۱ هـ)، ملقب به سید العلماء، سید شباب اهل البصره و سید الفقهاء، از اصحاب امام باقر و امام صادق (علیهما‌السّلام) و از
تابعین و
محدثان قرن دوم هجری قمری و از فقهای
بصره بود.
ابوبکر ایوب بن ابی‌تمیمه کیسان سختیانی عنزی بصری، اهل بصره و از موالی عمار بن یاسر
یا عمار بن شداد بود
و در میان قبیله بنی حریش در بصره زندگی می‌کرد
و به حسب شهرت، گویی به شغل دباغی روی داشت.
صحابی امام باقر و امام صادق (علیهما‌السّلام) بود
و از بزرگان فقها و محدثان مورد وثوق و در شمار تابعین و اهل ثبت و ضبط دقیق حدیث بود.
ابن‌سعد درباره او گفته است: او در ثبت و حفظ حدیث دقیق، مطمئن، حجت بود.
او از جهت فقاهت، عبادت، انجام مناسک حج و بریدن از خلق و انس به حق در مرتبه‌ای والا قرار داشت، به طوری که گاهی تاثیرگذاری اعمال و رفتار او در فرد مخاطب بیش از گفتارش بود.
ابن‌عیینه می‌گوید که من بیش از هشتاد تن از تابعین را ملاقات کردم و در میان آنها کسی به مقام و منزلت ایوب نیافتم.
او را القابی چون سید العلماء، سید شباب اهل البصره و سید الفقهاء داده‌اند.
ایوب بن کیسان در سال ۶۶ یا ۶۷
و یا ۶۸ هـ دیده به جهان گشود.
ایوب بن کیسان از بزرگانی مانند سعید بن جبیر، حمید بن هلال و محمد بن سیرین حدیث شنید و بزرگانی همچون سفیان ثوری، سفیان بن عیینة و سلیمان اعمش از او بهره برده‌اند.
برخی از رجال نویسان ایوب بن کیسان را به ظاهر امامی،
و برخی عامی مذهب دانسته‌اند.
کتاب الفرائض
و جزء از آثار ایوب بن کیسان است.
سرانجام ایوب بن کیسان، در ۶۵ سالگی به سال ۱۲۴ یا ۱۲۵و یا ۱۳۱ هـ بر اثر بیماری طاعون در بصره درگذشت.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
